Kişniş Nedir? Nerelerde Bulunur?
Türk mutfağının geleneksel lezzetlerinden biri olan kişniş otu, sıklıkla maydanoz ile karıştırılır. Eğer siz de ikiliyi ayırt edemeyenlerdenseniz bitkilerin kokusuna ve tadına odaklanarak ayırt testlerini geçebilirsiniz. Daha yoğun bir tadı ve baharatlı bir kokusu olan aş otu, besin değerleri ve daha güçlü antioksidan özelliği ile de maydanozdan ayrışır. Maydanoz sadece tuzlu yemeklerde kullanılırken, kişnişin sapı ve yaprakları yemeklerde, kişniş tohumu ise pastacılıkta kullanılarak bitkiden yararlanılmaktadır. Hamur işlerinde ve özellikle tuzlu çöreklerde yer alan bitki, pek çok yiyecek ve içecekte yer bulabilmesi ile de maydanoza fark atabilir.
Konyalılar, Burdurlular ve Ispartalılar aş otuna aşinadır, zira bu bitki en çok ülkemizin Konya, Isparta ve Burdur illerinde yetiştirilir. Yeşillik alanlardan toplanabilecek olan kişniş baharatı, yıl boyunca olgunlaştıkça hasat edilir. Bereketlidir. Şehirlerde aktarlardan ve büyük marketlerden alınabilen ürün, kilo ile gram üzerinden veya paketli halde satılabilmektedir. bitkiler.gen.tr
Tohumu kurutularak paketlenen bitkinin yaş ve taze hali ise organik marketler ve büyük manavlarda zaman zaman yer alabilir. Online marketlerde ve yöresel lezzetler, otlar satan internet sitelerinde de bulunabilir. Dileyen kullanıcılar tohumları ekerek küçük alanlarda maydanoz gibi kişniş de yetiştirebilir.
Bakımı kolay olan bitki zahmetsizce yıl boyu taze yapraklarla yemeklerinizi süsleyebilir. Kuru alınan paketler de nemsiz, serin ve ışık almayan kutularda uzun süre saklanabilir, bozulmadan uzun süre tüketilebilir.
Kişniş Faydaları Nelerdir?
Antioksidan özelliği ile öne çıkan kişniş otunun faydaları içeriğindeki kuarsetin, apigenin gibi flavonoidlere bağlanır.
Kalbi koruyucu etkisi bilinir.
Kansere karşı vücuda direnç kazandırdığı iddia edilir. Kanser hastalarının harici kullanım öncesi doktorlarına danışması gerekmektedir.
Sindirime yardımcı ve şeker düşürücü olduğu gerekçesiyle çay halinde tüketilmektedir. Diyabet hastalarının doktorlarından görüş alarak kişnişe başvurmaları tavsiye edilir.
Demir, manganez ve magnezyum içeriği mineral eksikliği olan hastaların kullanımını artırır.
Diyet lifi içeriği sebebiyle tok tutar ve diyet listelerinde baharat olarak tavsiye edilir. ‘Kişniş zayıflatır mı?’ sorusunun yanıtı lif içeriği sebebiyle olumludur.
Kötü kolesterole iyi geldiği öne sürülür. Kolesterol sorunu olanlar konu hakkında doktorlarından bilgi alabilir.
Adet düzensizliğine karşı kullanılır.
Cilt sorunları olan, ishal ve ağız ülseri hastaları sıklıkla kişniş yağının faydaları ile övünmektedir. Kişnişin bu tür problemlerde doktor kontrolünde kullanılması önerilmektedir.
Ağız kokusunu gidermek için tohumu çiğnenebilir.
Saman nezlesi için kullanılmaktadır. Kişniş yağının kendisinin alerji yapabilmesine karşı hastaların alerji testi yaptırdıktan sonra kullanıma başlamaları salık verilir.
Salmonella bakterisine karşı direnci artırır. Bu sebeple özellikle et marinelerinde sıklıkla kullanılır.
Çiçek hastalığı için geçmiş çağlarda ilaç olarak kullanılmıştır.
Romatizmal sızılar ve eklem ağrıları için semptom gidericidir.
Kemik erimesi sorununun önlenmesi için harici kullanımı mevcuttur.
Afrodizyak özelliği bilinmektedir.
İştah açar.
Kişniş Nasıl Kullanılır?
Kişniş otu nasıl kullanılır? ve kişniş otu ne işe yarar? gibi soruları sıklıkla duyan tüketiciler soruların yanıtlarının da çok çeşitli olduğunu biliyordur. Kişniş yemeği yapılabilir. Haşlanarak yoğurtlanan tohumların yenebilmesinin yanında yapraklar güveçte et yemeklerine katılabilir, soslarla makarnalara tat verebilir veya salatalara rahiya katabilir.
Gövdesi fasulye yemeğine konulabilen kişniş, yoğurtlu çorbaların da vazgeçilmezidir. Turşularda, hamur işlerinde, körili sos ile tavuk tavalarda rastlanabilen bitki bal ile karıştırılarak da kahvaltılarda yer alabilir. Tavuk yemeklerinde, sakatat lezzetlerinde ve hatta patateste kullanılan kişniş çay içinde de, salata üzerinde de tüketilebiliyor. Kimi ünlü restoranlar hamburger köftelerinin içine bile kişniş gövdesini küçük küçük doğrayarak veya rendeleyerek katıyor. Ortaya çıkan kişnişli köfte, restoranın özel lezzeti olarak adlandırılıyor, marka hamburgerlerinin özel tadı ile anılıyor.
Kişnişi mutfaklarından eksik etmeyenler ise hem sağlıklı hem de leziz otun, etin lezzet sırrı olduğunun ayrımına varıyor. Yemeklerinize fark katacak kişnişli tariflerle misafirlerinizi şaşırtabilirsiniz.
Kişniş Otu Yüksek Tansiyon Hastalıklarında Fayda Sağlar mı?
Kişniş tansiyonu düşürür mü? sorusunun bilimsel olarak ispatlanmış olumlu yanıtı mevcut değildir. Ancak halk arasında tansiyonu düşürdüğüne dair rivayetler vardır. Tansiyon hastalarının ilaçlarını ihmal etmemesi ek tedavi olarak yemeklerde düşük dozlarda kişniş tüketebilmesi ise hekim gözleminde mümkündür.
Kişniş Benlere Nasıl Uygulanır?
Ben sorunu olanlar kişnişten yardım alabilir. Kişniş kürü yapılarak cilt üzerindeki benlerden kurtulunabilir. İyice öğütülen kişniş otu ile benlere hafifçe masaj yapılır. Birkaç dakikalık masajın ardından cilt ılık su ile yıkanır. Haftada 3 defa birer gün arayla uygulanan kür sonrası benlerin azaldığı gözlemlenebilir. Tedavi öncesi kullanıcılar, dermatologlarından onay almalı, özellikle iki renkli ve asitmetrik benler üzerine doktor onayının ardından işlem yapılmalıdır.
Kişniş Zararları Nelerdir?
Kişnişin zararları uzun süreli kullanımda görülmektedir, küçük porsiyonlarda, tatlandırıcı olarak kullanılan baharatın bir zararı gözlemlenmez. Yoğun ve uzun süre kullanım karaciğeri yorabilir. Kişniş tohumu yağı alerji yapabileceğinden bilinçsiz kullanımı tehlikeli sonuçlar yaratabilir.
Gebelik ve emzirme sırasında sütü kesme etkisi yapabilir. Kişnişin hamilelere zararları konusunda doktorlardan detaylı bilgi alınabilir, kişniş kullanımı öncesi muhakkak hekimlerden görüş alınması tavsiye edilir. Yüksek dozda kişniş kullanımı boğaz kuruluğu yapabilir ve güneşe maruz kalındığında daha çabuk yanmaya neden olabilir. Aşırı kullanım diyabet hastalarına zarar verebilir.
Kişniş Tohumu Nasıl Kullanılır?
Kişniş yemeklere baharat olarak atılabildiği gibi bitki çayı olarak da tüketilir. Taze bitkisi salatalarda yer bulan kişnişin kuru hali öğütülerek nane ve kekik gibi yemekleri tatlandırabilir. Sarımsaklı yoğurtla karıştırıldığında haşlanarak da tüketilebilen bitki genellikle yemeklere katılarak oral yollarla alınmaktadır. Kişniş ile yapılan merhemler ise ben tedavisinde kullanılmaktadır.