Güçlü bir bağışıklık sistemi, göz sağlığı, hücre işlevi, kemik sağlığı ve sağlıklı bir cilt için gerekli olan A vitamini eksik alındığında (genellikle gelişmekte olan ülkelerde görülen bir sorun) ya da vücut tarafından işlenemediğinde çocuklarda körlüğe kadar varan ciddi sağlık sorunlarına neden olabiliyor.
Sürekli olarak önerilen günlük değerden fazla A vitamini almak ise; mide bulantısı, iştah kaybı, sinirlilik hali ve saç dökülmesine yol açabiliyor.
Uzmanların tavsiye ettiği günlük A vitamini ihtiyacı 5000 IU’dur.
A Vitamini Bakımından Zengin Besinler
Karaciğer: Herhangi bir hayvanın karaciğer vitamin ve mineral bakımından çok zengindir. Örneğin 100 gram hindi karaciğeri 75333 IU, yani günlük önerilen A vitamini miktarının yaklaşık 15 katını içerir.
Ancak yüksek miktarda A vitamini içeren karaciğer kolesterolü de yükselttiğinden dikkatli tüketilmelidir.
Biber, Kırmızı Biber: 1 yemek kaşığı toz biber (paprika) yaklaşık 52000 IU (günlük A vitamini ihtiyacının yaklaşık 10 katını) A vitamini içermektedir.
Aynı miktarda toz acı biber ise günlük ihtiyacın yarısı kadar A vitamini sağlar.
Tatlı Patates: 100 gram tatlı patates günlük ihtiyacın yaklaşık 4 katı A vitamini içermektedir.
Havuç: Orta boy 1 adet havuç, günlük ihtiyacın yaklaşık 2 katı A vitamini içerir.
Koyu Yeşil Yapraklı Sebzeler: Koyu yeşil yapraklı sebzelerin yüksek miktarda A vitamini içermesi bir yana aynı zamanda çok iyi bir kalsiyum kaynağıdır.
Balkabağı: 100 gram pişmiş kabak günlük ihtiyacın yaklaşık 2 katı A vitamini içerir.
Kurutulmuş Otlar: Eğer A vitamini eksikliği yaşıyorsanız yemeklerde kuru maydanoz, mercanköşk, dereotu ve kekik kullanabilirsiniz.
1 yemek kaşığı kuru maydanoz önerilen günlük değerin %4’ü, fesleğen %188’i, mercanköşk %161’i, dereotu %154’ü, kekik ise %138’i kadar A vitamini içermektedir.
Marul: 100 gram marul günlük alınması önerilen miktarın yaklaşık 1,5 katı kadar A vitamini içerir.
Kuru Kayısı: 100 gram kuru kayısı günlük A vitamini gerekesiminin hemen hemen tamamını karşılar.
A vitamini bakımından zengin diğer gıdalar;
100 gram papaya günlük A vitamini ihtiyacının %22’sini
100 gram mango günlük A vitamini ihtiyacının %15’ini
100 gram mango günlük A vitamini ihtiyacının %17’sini
100 gram şeftali günlük A vitamini ihtiyacının %7’sini
100 gram yağsız süt günlük A vitamini ihtiyacının %4’ünü
100 gram yulaf ezmesi günlük A vitamini ihtiyacının %12’sini karşılar.
A Vitamininin Faydaları
Bakteri ve viral enfeksiyonlara karşı vücudu daha dirençli yapan A vitamini aynı zamanda iyi görüş, sağlıklı solunum, idrar ve bağırsak sistemi içinde gereklidir.
Bağışıklık sisteminin düzenlenmesine yardımcı olan A vitamini, enfeksiyonlarla savaşan beyaz kan hücrelerinin üretiminde kilit bir rol oynamaktadır.
Bazı bilimsel araştırmalar, gıdalar yoluyla doğal olarak alınan beta-karoten ve A vitamininin çeşitli kanser türlerine karşı koruma sağladığı yönünde sonuçlara sahiptir.
Ancak yine araştırmalara göre gıdalar dışında, beslenme desteği olarak alınan A vitamininin kanser riskini yükselttiği belirtilmektedir.
A Vitamini Eksikliği Risk Grupları
Yumurta ve süt ürünü tüketmeyen vejetaryenlerin beslenme programlarına bol miktarda koyu yapraklı sebze, sarı ve turuncu renkli sebze ve meyve eklemeleri önerilmektedir.
Ayrıca çölyak hastalığı, Chron hastalığı ve pankreas hastalıkları bulunanların daha çok A vitamini içeren yiyecek tüketmeleri gerekebilir.