Orman sayımlarında ormanlarımızda rastlanan ağaçların sayımını düzenli olarak yapmaya çalışmaktadır. Türkiye ormanlarında her on yılda bir Orman Envanteri yapılması söz konusudur.
Ormanlar ve bu alanlarda dağılım gösteren ağaçlar iklim için önemli bireylerdir. Örneğin, ağaçlar karbondioksiti emer ve canlı sağlığı için risk teşkil eden bu gazı oksijene dönüştürür. Ayrıca, ormanlar birçok hayvan türünü içinde barındırarak ekolojik dengeyi sağlar. Ve ahşap tabii ki, endüstri için önemli bir hammadde olmakla birlikte, ahşabın elde edilebileceği tek yer endüstriyel veya doğal ormanlardır. Bu bilgilerin ölçülebilmesi için orman envanterine ihtiyaç var. Ormanda envanterciler birçok farklı ölçümler gerçekleştirir ve elde ettikleri verileri bilgisayar ortamlarında depolarlar. Bu bilgileri örneklerle şöyle açıklayabiliriz. “belirli bir alan içindeki küçük ve büyük ağaçların saymı”, “Kurumuş ağaçların belirleneren kesilmesi “, “Ağaç türlerinin tespiti” “ağaçlarının belirlenerek kayıtlara alınması” ve ” ağaçları boy uzunlukları ile gövde çaplarının belirlenmesi” gibi veriler ormanlarda tutulan envanter bilgileri ile elde edilir. Bu bağlamda ne kadar orman alanına sahip olduğumuz, bu ormanların yıl içinde ne kadar çoğaldığı, her yıl ne kadar odun elde edilebileceği ve tahmini kaç tane ağacın olduğunu bilmek ormanlarda tutulan envanterler aracılığı ile tespit edilebilmektedir.
Türkiye orman bakımından bakıldığında diğer dünya ülkelerine göre çok kötü bir durumda değildir. 2008 verilerine göre ülkemizin %27, 2’si ormanlarla kaplıdır. Bu değer dünya ortalamasıyla aynı gibi görülse de mevcut ormalarımızın %49′ unun verimsiz ormanlardan oluşması olumsuz bir tablo oluşturmaktadır.
Türkiye’deki ormanlık arazi miktarını arttırmak için verimsiz alanların düzenlenmesi yanında mevcut hazine arazilerinin de ağaçlandırılması planlanmaktadır. Ülkemizde 1 Milyon hektar hazine arazisi ağaçlandırma ve erozyon kontrolü çalışmalarına uygun vaziyette bulunmaktadır. Türkiyedeki toplam alan 77.846.000 hektarken bu alannın 21.189.00 hektarı ormanlarla kaplıdır. Geçen zaman diliminde ormanların genel durumuna bakıldığında;
1963 – 1972 yılları arasında Türkiye’nin %26.1’i, 1997 yılında % 26.6’sı, 2004 yılında ise 27.2’si ormanlık alandır.
Bu rakamlar 1963 yılından bu yana yaklaşık 1.000.000 hektar alanın ağaçlandırıldığını göstermektedir. Bu süre içinde ormanlık olarak görülse de bazı alanların verimsiz ormanlara dönüştüğü bilinmektedir.
Türkiye ormanları, coğrafi mevkii ve morfolojik yapının etkisiyle, kısmen veya tamamen birbirlerinden ayrı özellikler taşıyan yedi coğrafi bölgeye yayılmış durumdadır.
- Karadeniz Bölgesi Ormanları: Doğu Karadeniz ormanlarının en karakteristik ağaç türü, doğu ladini ve Karadeniz köknarıdır. Bölgenin diğer ağaç türleri; çam, kayın, meşe, gürgen ve kızılağaçtır. İbrelilerle yapraklıların katılma oranı, hemen hemen birbirine eşittir. Batı Karadeniz’de yapraklıların katılma oranı daha fazla olup, yapraklılardan, kayın meşe, gürgen, kestane ıhlamır ve dişbudak; ibrelilerden, çam ve köknar bu bölgenin en önemli ağaçlarıdır.
Karadeniz Bölgesi ormanlarının % 64,1’i koru, % 35,9’u baltalıktır.
- Marmara Bölgesi Ormanları: Bu bölgenin belli başlı ağaçları, yapraklılardan en fazla meşe, kayın, ikinci derecede kestane, gürgen, akçaağaç; ibrelilerden çam, köknar ve ardıç olup, yapraklıların katılma payı ibrelilerden fazladır.
Bölge ormanlarının % 47,1’i koru, % 52,9’u baltalıktır.
- Ege Bölgesi Ormanları: Bölgenin hakim ağacı çamdır. Yapraklılardan en fazla meşe türleri, az miktarda da kayın, kestane ve diğer türler bulunmaktadır. Fıstık çamı ve palamut meşesi bölgenin karakteristik ağaçlarıdır. Fıstık çamının fıstığından, palamut meşesinin palamutlarından faydalanılmaktadır. Yapraklılardan sığla ağacı bu bölge için ayrı bir önem taşımakta, verdiği sığla yağı ile de yurdumuz için monopol (tekel) bir durum arzetmektedir. Bölge ormanlarının beşte biri maki ile kaplıdır. Ormanların % 55,2’si koru, % 44,8’i baltalıktır.
- Akdeniz Bölgesi Ormanları: Büyük çoğunluğu ibreli ormanlardır. İbrelilerden, kızılçam, halepçamı, karaçam, sedir, köknar, ardıç; yapraklılardan meşe türleri başta olmak üzere az miktarda kavak, kayın, kayacık, kızılağaç bulunmaktadır. Ormanların % 73,4’ü koru, % 26,6’sı baltalıktır. Maki florası ile kaplı alan, ormanlık sahanın % 15’ini teşkil eder.
- Doğu Anadolu Bölgesi Ormanları: Bölgede yapraklı ormanlar çoğunluktadır. Daha çok meşe türleri yaygındır. Az miktarda kavak ve huş bulunmakta; ibrelilerden sarıçam ve ardıca rastlanmaktadır. Bölge ormanlarının % 20,3’ü koru, % 79,7’si baltalıktır.
- İç Anadolu Bölgesi Ormanları: Yapraklı ormanlar, bozuk meşe baltalıkları şeklindedir. İbreli ağaç türlerinden çam ve ardıç bu bölgenin hakim ağaçlarındandır. Yapraklıların katılma payı ibrelilerden fazladır. İç Anadolu bölgesi ormanlarının % 45,4’ü koru, % 54,6’sı baltalıktır.
- Güneydoğu Anadolu Bölgesi Ormanları: Bölge ormanlarının hemen hemen hepsi yapraklı ormanlardır. Meşe türleri yaygın haldedir. İbrelilerden, lokal olarak kızılçam ve ardıç bulunur. Ülkemiz ormanlarının % 3,37’si bu bölgededir.
Türkiye’nin orman alanı, ülke alanının % 26,12’si kadardır. Bu oran eski Sovyet cumhuriyetleri hariç Avrupa kıtasında % 29,3, eski Sovyet cumhuriyetlerinde % 34,4, Kuzey Amerika’da % 38,0, Güney Amerika’da % 47.1, Orta Amerika’da % 26.1, Afrika’da % 18.5’tir. Dünya kara alanının % 29.1’ini ormanlar kaplamaktadır. Avusturya’nın % 38,2’si, Bulgaristan’ın % 28.4’ü, Finlandiya’nın % 69.3’ü, Fransa’nın % 20’si, Yunanistan’ın % 16’sı ormanlık alanla kaplıdır. Türkiye orman alanı oranı; Dünya ve Avrupa ortalamasının altında, Asya ve Afrika ortalamasının üstündedir.
Bunun yanında dünya yüzeyinin % 32’si ormanlarla kaplıdır. Dünya orman arazisi 4.126.000.000 hektar olup, bunun 3.792.176.000 hektarında ormanlar bulunmaktadır. Bu ormanların hemen hemen % 66’sı bakir orman karakterindedir. Dünya ormanlarının 1.216.000.000 hektarı iğneli, 2.488.000.000 hektarı ise yapraklı ormanlardır. Yılda 1.900 milyar m3 üretim yapılmakta, bunun 1.021 milyar metreküpünü endüstri ve 879 milyon metreküpünü yakacak odun teşkil etmektedir.
Yukarıda bahsedilen verilerin tamamı, yapılan orman envanteri çalışmaları sonucunda elde edilmektedir.